Waarom slaat mijn stem over?

Het is je al een paar keer overkomen; je stem slaat over, en dat midden in een belangrijke presentatie. Wat een rare, en vooral irritante gewaarwording is dat. Buiten het feit dat het niet professioneel overkomt vraag je je af hoe dit toch kan en vooral hoe je volgende keer een overslaande stem kunt voorkomen.

Oorzaken van een overslaande stem

Een overslaande stem is een bekend stemprobleem waarbij je de controle over je stem kwijt bent. Zonder aanleiding kun je ineens geen geluid meer uitbrengen of klinkt je stem opeens veel hoger. Een overslaande stem kan verschillende oorzaken hebben:

Overbelaste stembanden

De belangrijkste oorzaak van een overslaande stem is overmatig gebruik van je stem. Hiermee bedoelen we te hard en/of te veel achter elkaar praten of zingen. Je stem raakt hierdoor vermoeid en overbelast waardoor deze over kan slaan. Mensen die veel van hun stem vragen hebben een grotere kans dat ze te maken krijgen met stemproblemen. Bij bepaalde beroepen als leraren, vertegenwoordigers en presentatoren wordt er zelfs gesproken over een beroepsziekte. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat meer dan 50% van de leraren tijdens hun carrière last heeft van stemklachten. Bij 20% van de leraren leidt dit zelfs tot ziekmelding.

Puberteit

Tijdens de puberteit krijgen jongens een lagere stem wanneer ze de de baard in de keel krijgen. Het strottenhoofd groeit waardoor de stembanden langer worden en hierdoor wordt de stem lager. Door de verandering van de stembanden kan de stem tijdens deze ontwikkeling gemakkelijk overslaan.

Overgang spreekstem kopstem

Tijdens het zingen kan je stem ook gemakkelijk overslaan. Dit kan komen door de overgang van je spreekstem naar je kopstem. Als je een net te hoge noot nog in je spreekstem probeert te halen terwijl je deze eigenlijk in je kopstem zou moeten zingen, dan kan je stem overslaan. Maar ook als je te veel of juist te weinig adem pakt tijdens het zingen kan je stem overslaan.

Spanning

Te veel spanning kan ervoor zorgen dat je stem hoger en onregelmatiger wordt waardoor deze sneller kan overslaan.

Roken en alcohol

Roken en het drinken van alcohol is belastend voor je stem waardoor deze regelmatig kan overslaan.

Voorkomen dat je stem overslaat

We kunnen niet garanderen dat je stem nooit meer zal overslaan, maar met de volgende tips kun je er wel voor zorgen dat je je stem beter onder controle hebt.

1. Zorg voor een lage ademhaling. Een lage ademhaling wil zeggen dat je leert om vanuit je buik adem te halen. Op deze manier haal je dieper adem en dit kan helpen om je stem sterker te maken.
2. Duidelijk articuleren. Door langzaam te praten en duidelijk te articuleren kun je voorkomen dat je stem overslaat. Ga vooral niet heel erg snel praten, maar probeer ook niet te aarzelen omdat je dan over woorden kunt gaan struikelen. Rustig doorpraten is het beste.
3. Voorkom het verheffen van je stem. Probeer niet met een lagere of hogere stem te praten. Om een overslaande stem te voorkomen is het het beste om op je normale toonhoogte te praten.
4. Drink voldoende water. Door ervoor te zorgen dat je slijmvliezen goed gehydrateerd blijven zal je minder snel last krijgen van stemproblemen. Naast het drinken van voldoende water of thee, kun je jouw slijmvliezen extra beschermen door isla^® pastilles te nemen. De pastilles leggen een beschermlaagje over de slijmvliezen waardoor je beter beschermd bent tegen een overslaande stem.
5. Zorg voor een goede warming-up. Voordat je gaat sporten warm je ook je spieren op. Warm dus ook je stem op voordat je gaat zingen of langdurig gaat praten.

Zijn er ook producten die je moet vermijden? Het kan verstandig zijn om melk, zoete dranken en/of vettig eten over te slaan, deze producten zorgen voor extra slijmvorming wat slikken lastiger kan maken.

Meer tips voor je stem vind je hier.